Wymagania dotyczące gospodarstw utrzymujących trzodę chlewną na obszarze ochronnym (strefa żółta),
Krótszy termin na dokonanie zgłoszenia zmiany stanu świń w gospodarstwie.
Na terenie obszaru ochronnego istnieje obowiązek zgłaszania do ARiMR każdego zwiększenia lub zmniejszenia liczebności stada (kupno, sprzedaż, padnięcie, ubój na potrzeby własne) oraz dokonania oznakowania świń w ciągu 48 godzin (2 dni) od zaistnienia tego zdarzenia.
Ubój na użytek własny jest dozwolony pod następującymi warunkami:
- świnie były utrzymywane w gospodarstwie co najmniej przez 30 dni przed ubojem,
- posiadacz świń zgłosi do Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kolbuszowej zamiar przeprowadzenia uboju minimum 24 h przed ubojem,
- świnie zostaną poddane badaniu przedubojowemu wykonanemu przez uprawnionego lekarza weterynarii,
- mięso pozyskane w wyniku uboju tych świń zostanie poddane badaniu poubojowemu przez uprawnionego lekarza weterynarii.
Na terenie obszaru ochronnego istnieje obowiązek natychmiastowego zgłoszenia do Powiatowego Lekarza Weterynarii w każdego przypadku padnięcia świni w gospodarstwie (przed oddaniem zwłok świni do utylizacji) oraz przypadków podejrzenia wystąpienia afrykańskiego pomoru świń.
W przypadku podejrzenia wystąpienia ASF u świń należy:
- Zgłaszać wszelkie niepojące oznaki i objawy nasuwające podejrzenie choroby Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii w Kolbuszowej lub lekarzowi weterynarii opiekującemu się stadem.
- Pozostawić zwierzęta w miejscu przebywania.
- Nie wywozić z gospodarstwa zwierząt, zwłok zwierzęcych, produktów pochodzenia zwierzęcego, ściółki, paszy i sprzętu.
- Uniemożliwić osobom postronnym dostęp do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę.
Istnieje obowiązek powiadomienia Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kolbuszowej o zalezieniu zwłok dzika – w przypadku znalezienia padłego dzika należy:
- Oznakować miejsce znalezienia zwłok dzika, aby ułatwić ich odnalezienie przez odpowiednie służby.
- Nie dotykać zwłok i pozostawić je w miejscu znalezienia.
- Zgłosić fakt znalezienia padłego dzika do Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kolbuszowej lub najbliższej lecznicy weterynaryjnej lub policji, straży miejskiej lub miejscowego koła łowieckiego.
- Osoby mające kontakt z dzikiem lub będące w jego pobliżu powinny stosować środki higieny niezbędne do ograniczenia ryzyka szerzenia się ASF, w tym dokonywać odkażania rąk i obuwia.
- Osoby mające kontakt z dzikiem przez 72 godziny nie powinny wchodzić do miejsc, w których utrzymywane są świnie i nie wykonywać czynności związanych z obsługą świń.
Na terenie obszaru ochronnego obowiązuje wymóg oznakowania budynków, w których utrzymywane są zwierzęta, tablicą z napisem "Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony”.
W gospodarstwie powinna znajdować się dokumentacja weterynaryjna dotycząca przebiegu leczenia i przeprowadzonych zabiegów weterynaryjnych oraz padłych zwierząt.
Świnie wprowadzane do gospodarstwa powinny zostać zaopatrzone w świadectwo zdrowia wystawione przez urzędowego lekarza weterynarii, wystawione nie wcześniej niż 24 h przed przemieszczeniem.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kolbuszowej przypomina o konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji w gospodarstwie wynikających z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. z 2018 r. poz. 290 z późn. zm.).
Nakazy
- Utrzymywanie świń w gospodarstwie w sposób wykluczający kontakt ze zwierzętami wolno żyjącymi i ze zwierzętami domowymi (psy, koty) w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach, w których są utrzymywane tylko świnie (oddzielne wejście, brak bezpośredniego przejścia do pomieszczeń, w których utrzymywane są inne zwierzęta kopytne tj. konie, krowy, owce, kozy).
- Sporządzanie przez posiadaczy świń spisu posiadanych świń, z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki oraz bieżące aktualizowanie tego spisu.
- Prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, paszy lub produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, wjeżdżających na teren gospodarstwa oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie.
- Karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących.
- Wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami do budynków i pomieszczeń w których utrzymywane są świnie oraz przed wejściami i wyjściami do gospodarstwa o szerokości nie mniejszej niż szerokość danego wejścia, długość nie mniejsza niż 1 metr oraz stałe utrzymywanie mat w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego (systematyczne polewanie mat środkiem dezynfekcyjnym).
- Wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wjazdami i wyjazdami z gospodarstwa lub zainstalowanie niecek dezynfekcyjnych o szerokości nie mniejszej niż szerokość wjazdu, długość nie mniejsza niż obwód największego koła pojazdu wjeżdżającego do gospodarstwa oraz stałe utrzymywanie mat/niecek dezynfekcyjnych w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego.
- Zabezpieczenie wybiegu dla świń podwójnym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m, związanym na stałe z podłożem, a każdego wjazdu i wyjazdu oraz wejścia i wyjścia z takiego wybiegu zabezpieczenia matą dezynfekcyjną.
- Wykonywanie czynności związanych z obsługą świń wyłącznie przez osoby, które wykonują te czynności tylko w danym gospodarstwie.
- Stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń, przed rozpoczęciem tych czynności, środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się afrykańskiego pomoru świń, w tym mycie i odkażanie rąk oraz oczyszczanie i odkażanie obuwia.
- Bieżące oczyszczanie i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanych do obsługi świń.
- Używanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przeznaczonego wyłącznie do wykonywania tych czynności.
- Uniemożliwienie osobom postronnym wchodzenia do budynków, w których są utrzymywane świnie.
- Wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni.
Zakazy
- Zakaz żywienia świń odpadami gastronomicznymi lub materiałem paszowym zawierającym odpady gastronomiczne.
- Zakaz karmienia świń zielonką lub ziarnem pochodzącymi z obszaru objętego ograniczeniami lub obszaru zagrożenia, chyba że tę zielonkę lub to ziarno poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa afrykańskiego pomoru świń lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 30 dni przed ich podaniem świniom.
- Zakaz wykorzystywania w pomieszczeniach, w których są utrzymywane świnie, słomy na ściółkę dla zwierząt pochodzącej z obszaru objętego ograniczeniami lub obszaru zagrożenia, chyba że tę słomę poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa afrykańskiego pomoru świń lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 90 dni przed jej wykorzystaniem.
- Zakaz wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem ASF.
- Zakaz prowadzenia uboju świń w celu produkcji mięsa na użytek własny innych niż utrzymywane w tym gospodarstwie.
- Zakaz wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie takich zwierząt. Spełnianie powyższych wymagań jest warunkiem przyznania odszkodowania w przypadku stwierdzenia choroby w gospodarstwie! Na obszarze ochronnym powiatowy lekarz weterynarii dwa razy w roku przeprowadza w gospodarstwach utrzymujących świnie kontrolę przestrzegania ww. nakazów i zakazów wraz z wywiadem lekarsko-weterynaryjnym oraz badaniem klinicznym świń z pomiarem wewnętrznej ciepłoty ciała.
Co to jest ASF?
Wirus ASF (afrykański pomór świń) wystąpił w Polsce po raz pierwszy w lutym 2014 roku i rozprzestrzenia się na terytorium Polski.
Afrykański pomór świń (African Swine Fever - ASF) to szybko szerząca się, zakaźna choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe , świniodziki oraz dziki. W przypadku wystąpienia ASF w stadzie dochodzi do dużych spadków w produkcji: zakażenie przebiega powoli i obejmuje znaczny odsetek zwierząt w stadzie, przy czym śmiertelność zwierząt sięga nawet 100%.
Zgodnie z OIE przyjmuje się, że okres inkubacji choroby wynosi 15 dni (okres inkubacji w środowisku naturalnym: 4-19 dni, w przypadku choroby o ostrym przebiegu: 3-4 dni).
U zwierząt występuję gorączka nawet do 420C, przyśpieszony oddech, osowiałość, możliwa utrata apetytu i pragnienia oraz przekrwienia (na uszach, ogonie, kończynach i klatce piersiowej). Zazwyczaj pierwsze w stadzie chorują duże sztuki: lochy, knury, tuczniki.
Wirus jest wyjątkowo odporny na działanie niskich temperatur i zachowuje właściwości zakaźne we krwi, kale, tkankach (zwłaszcza surowych, niedogotowanych produktów z mięsa wieprzowego lub dzików) przez okres nawet 3-6 miesięcy.
Drogi zakażenia
Najczęstszym sposobem zakażenia zwierząt jest bezpośredni lub pośredni kontakt ze zwierzętami zakażonymi. Rozprzestrzenianie się wirusa jest stosunkowo łatwe za pośrednictwem osób i pojazdów odwiedzających gospodarstwo, skażonego sprzętu i narzędzi, zwierząt mających swobodny dostęp do gospodarstwa (gryzonie, koty, psy), jak również przez skażoną paszę, wodę oraz skarmianie zwierząt odpadami kuchennymi (zlewkami) zawierającymi nieprzetworzone mięso zakażonych świń lub dzików.
Zagrożenie dla ludzi
Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia lub życia.
Powoduje jednak znaczne straty dla właścicieli zwierząt oraz dla producentów mięsa i jego przetworów.
Dodatkowych informacji można uzyskać w siedzibie Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Kolbuszowej tel.: 17 /74 45 723
